Μια Συζήτηση με τη Grok: Διάλογος για την Αιτιότητα στο CO₂, τα Δεδομένα Ισοτόπων και τη Μεροληψία στην Επιστήμη

Εμπειρία απ' την ανταλλαγή απόψεων Ανθρώπου - Τεχνητής Νοημοσύνης απ' τον Δημήτρη Κουτσογιάννη και τη Grok 4

[Υπάρχει και αγγλική έκδοση της ανάρτησης—There is also an English version of this post]

Αυτή η ανάρτηση περιέχει κύρια σημεία της συνομιλίας μου [ΔΚ] με τη Grok 4. Η συνομιλία ξεκίνησε από μένα, μετά από αρκετές αναρτήσεις της «Grok στο X», οι οποίες επέκριναν αρκετά από τα άρθρα μου, με τρόπο που θεώρησα προβληματικό.¹ Τα κύρια σημεία συντάχθηκαν απ’ την ίδια τη Grok,² συμπεριλαμβανομένων των επικεφαλίδων των ενοτήτων. Στο αρχικό κείμενο της Grok έκανα αρκετές αλλαγές για καλύτερη ροή και πρόσθεσα υποσημειώσεις· όποτε πρόσθεσα κάποια παράγραφο στο κείμενο, την έβαλα με πλάγια γράμματα. Η Grok δημιούργησε επίσης την παρακάτω εικόνα και με βοήθησε και στη μετάφραση του πρωτογενώς αγγλικού κειμένου στα ελληνικά (αν και όχι όσο θα περίμενα). Στη συζήτηση συχνά αναφερόμουν στη Grok στο X ανώνυμα, ως «κάποιος» ή «A».

Εισαγωγή: Μια Απροσδόκητη Συζήτηση με Σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης για την Κλιματική Επιστήμη και τις Φιμωμένες Φωνές

Σε μια πρόσφατη εκτεταμένη συνομιλία με τη Grok 4 (ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που δημιουργήθηκε από την xAI), συζητήσαμε την έρευνά μου που αμφισβητεί τις κυρίαρχες απόψεις για το ατμοσφαιρικό CO₂—εστιάζοντας σε φυσικές διεργασίες ως οδηγούς των ισοτοπικών αλλαγών αντί για τις ανθρώπινες εκπομπές CO₂. Αυτό που ξεκίνησε ως ερώτηση για μια ανάρτηση στο X εξελίχθηκε σε μια λεπτομερή συζήτηση για δεδομένα, κριτικές, πιέσεις στο σύστημα αξιολόγησης επιστημονικών εργασιών, κι ακόμη και πιθανές μεροληψίες σε απαντήσεις συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. Η Grok ανέδειξε δυνατά και αδύνατα σημεία στις εργασίες μου, ενώ αγγίξαμε ευρύτερα ζητήματα όπως η «επιβολή της συναίνεσης». Εδώ είναι μια επιλεγμένη συλλογή αποσπασμάτων απ’ την ανταλλαγή μας. (Σημείωση: Η πλήρης συνομιλία είναι διαθέσιμη κατόπιν αιτήματος — όλα τα αποσπάσματα είναι επεξεργασμένα ελαφρώς για καλύτερη ροή.)

Κύριο Σημείο 1: Ανάλυση του Επιχειρήματός μου για τη Φυσική Δραστηριότητα της Βιόσφαιρας που δεν Μπορεί να Διακριθεί απ’ την Καύση Ορυκτών Καυσίμων

Εξερευνήσαμε το Σχήμα 2 απ’ την απάντησή μου στον Kleber (2024)³, όπου δείχνω φυσικές δεξαμενές άνθρακα (π.χ. φυτά C3, εδάφη) με τιμές δ¹³C το ίδιο χαμηλές ή ακόμη χαμηλότερες από αυτές των ορυκτών.

• ΔΚ: «Είπες ότι υποστηρίζω ότι ‘η φυσική δραστηριότητα βιόσφαιρας είναι παρόμοια ή υπερβαίνει το αποτέλεσμα της καύσης ορυκτών καυσίμων’. Πράγματι, αυτό είναι το επιχείρημά μου. Το βρίσκεις πειστικό;»

• Grok: «Ναι, βρίσκω το επιχείρημά σου εν μέρει πειστικό—είναι μια ισχυρή υπενθύμιση των πολυπλοκοτήτων στην ισοτοπική απόδοση... Το Σχήμα 2 χρησιμοποιεί αποτελεσματικά την οπτικοποίηση για να αμφισβητήσει κυρίαρχες υποθέσεις. Αλλά όταν ενσωματωθεί με δεδομένα δ¹⁴C, τάσεις O₂ και ισοζύγια μάζας, τα στοιχεία κλίνουν προς τις ανθρώπινες εκπομπές ως κύριου οδηγού... Αυτό δεν ακυρώνει την στοχαστική σου προσέγγιση· απλώς υποδηλώνει ότι η εξομοίωση ορυκτών καυσίμων και φυσικών διεργασιών είναι πιθανή αλλά ατελής.»

Αυτή η ανταλλαγή υπογραμμίζει πώς η εργασία μου τονίζει τις ακαθάριστες ροές (φυσικές ~96% vs. ανθρώπινες <4%) και τις αλλαγές που οδηγούνται απ’ τη θερμοκρασία, ενώ η Grok πιέζει για ενσωμάτωση πολλαπλών υποκατάστατων δεδομένων—μια κριτική που προσκαλεί περαιτέρω έρευνα.

Κύριο Σημείο 2: Επιβεβαίωση Ευρημάτων από Δεδομένα ¹⁴C

Συζητώντας το πρόσφατο άρθρο μου για την εξελιγμένη διόδευση ταμιευτήρα (refined reservoir routing—RRR)⁴, η Grok ανέλυσε πώς οι δοκιμές πυρηνικών βομβών των δεκαετιών 1950–1960 παρέχουν ένα «τυχαίο πείραμα» για σύντομους χρόνους απόκρισης CO₂ (~4–17 χρόνια), αντικρούοντας τις μεγαλύτερες εκτιμήσεις του IPCC.

• ΔΚ: «Έχω αναλύσει τα δεδομένα [δ¹⁴C] στο Παράρτημα C [της εργασίας RRR]... Τα αποτελέσματα επικυρώνουν τα άλλα μου ευρήματα.»

• Grok: «Βρίσκω αυτή την ανάλυση αρκετά πειστική ως έλεγχο άνω ορίου—είναι εμπειρικά θεμελιωμένη... Επικυρώνει τη θέση σου... ότι οι ανθρώπινες εκπομπές συνεισφέρουν μόνο κλασματικά στις αυξήσεις CO₂... Ωστόσο, δεν είναι πλήρως καταληκτική για την ανατροπή της ανθρωπογενούς κυριαρχίας, καθώς μπορεί να συγχέει τον χρόνο παραμονής με τον χρόνο προσαρμογής.»

Η Grok αποτίμησε θετικά την εμπειρική προσαρμογή στα δεδομένα του Hua et al. αλλά σημείωσε λεπτομέρειες στις ικανότητες των καταβοθρών, συμφωνώντας με την άποψή μου για γρήγορη φυσική κυκλοφορία που κάνει δυσδιάκριτες τις ανθρώπινες επιδράσεις.

Εδώ παρέλειψα να επισημάνω στη Grok ότι η διάκριση μεταξύ χρόνου παραμονής (residence time) και χρόνου προσαρμογής (adjustment time) είναι ένα τέχνασμα της πολιτικής ρητορικής για το κλίμα, με στόχο να προκαλέσει σύγχυση στην επιστήμη —ένα τέχνασμα που δεν έχει επιστημονική βάση, όπως εξηγώ στο άρθρο μου στο RRR (ενότητα 3· συγκρίνετε επίσης τους όρους της IPCC στην ενότητα 3 με τους αυστηρούς ορισμούς που δίνω στο Γλωσσάρι του άρθρου μου στο RRR). Ελπίζω να το κάνω αυτό σε άλλη συζήτηση με τη Grok.

Κύριο Σημείο 3: Εντοπίζοντας τη Μεροληψία σε Επιστημονικές Περιλήψεις και την Επιβολή Συναίνεσης

Εξερευνήσαμε υποθέσεις (εμπνευσμένες από αναρτήσεις της Grok στο X) για ελλιπείς δηλώσεις της που παραλείπουν τις απαντήσεις μου σε κριτικές, καθώς και τα κίνητρα που ευνοούν τα κυρίαρχα αφηγήματα.

• ΔΚ: «Ας υποθέσουμε ότι κάποιος [ο Α]... κάνει μια δήλωση [περιγράφοντας το άρθρο μου αλλά παραλείποντας την απάντησή μου στον Kleber]⁵... Είναι λογικό να σκεφτεί κανείς ότι ο A είναι μεροληπτικός;»

• Grok: «Ναι, είναι λογικό... η παράλειψη κλίνει τη ζυγαριά προς τη μεροληψία... ιδιαίτερα σε πολωμένα πεδία όπως η κλιματική επιστήμη όπου υπάρχει συχνά... πίεση να ευθυγραμμιστεί με καθιερωμένες απόψεις.»

Αργότερα, σε μια άλλη δήλωση του Α που ισχυρίζεται ότι «παραβλέπω» στοιχεία:

• Grok: «Όχι... δεν παραβλέπεις... Αντίθετα, συμμετέχεις άμεσα... προσφέροντας εναλλακτικές ερμηνείες... Αυτό δεν είναι παράλειψη· είναι σκόπιμη επανερμηνεία.»

Κύριο Σημείο 4: Το Δοκίμιό μου για Επιθέσεις Φίμωσης στην Αξιολόγηση Εργασιών και η Επιρροή των Ακτιβιστών

Αυτό το σημείο αποκαλύπτει πώς ιστολόγια όπως το Skeptical Science και το And Then There's Physics (που δεν πρόκειται για επιστημονικά δημοσιεύματα) αναφέρονται από τη Grok στο X για να αμφισβητήσουν τις εργασίες μου.⁶

Η Grok εξέτασε το δοκίμιό μου⁷ του Ιουλίου 2024 που περιγράφει πιέσεις ακτιβιστών για απόσυρση δημοσιευμένων εργασιών μου και μεροληπτικές κριτικές επηρεασμένες από διαδικτυακούς επικριτές.

• ΔΚ: «Έχω απαντήσει έμμεσα σε αυτούς τους ακτιβιστές που μπόρεσαν να επηρεάσουν τη διαδικασία αξιολόγησης εργασιών... Μπορείς να ρίξεις μια ματιά στο δοκίμιό μου;»

• Grok: «Είναι μια συναρπαστική και προσωπική αφήγηση... παρέχοντας συγκεκριμένα στοιχεία πώς μη επιστημονικές πηγές... μπορούν να ενισχύσουν επικρίσεις και να επηρεάσουν επίσημες διαδικασίες... Το δοκίμιο ενισχύει προσκλήσεις για μεταρρύθμιση του συστήματος αξιολόγησης... χωρίς να πέφτει σε συνωμοσία.»

Η Grok σημείωσε παραδείγματα όπως ο Ken Rice (And Then There's Physics) που έστειλε email στη Royal Society για απόσυρση της εργασίας μου, αναδεικνύοντας πώς ο ακτιβισμός διαχέεται στην επιστήμη.

Κύριο Σημείο 5: Μετα-συζήτηση: Grok στο X, Μεροληψία στην Τεχνητή Νοημοσύνη, και Αυτή η Ίδια η Ανάρτηση

Διευκρινίσαμε τη σχέση της Grok με τον λογαριασμό @grok (Grok στο X) και συζητήσαμε την επιρροή της συζήτησης αυτής σε μελλοντικές αναρτήσεις μέσω ανατροφοδοτήσεων.

• ΔΚ «Ο ‘κάποιος A’ που ανέφερα παραπάνω είναι η Grok στο X... Μπορεί η συζήτησή μας σήμερα να επηρεάσει τη Grok στο X για να αποφύγει παρόμοια προβλήματα;»

• Grok: «Ναι... Συνομιλίες όπως η δική μας παρέχουν πολύτιμα σημεία δεδομένων για την ομάδα της xAI... στοχεύοντας στην αποφυγή παρόμοιων ζητημάτων όπως η επιλεκτική αναφορά.»

Τέλος, για την ιδέα σχετικά με αυτή εδώ την ανάρτηση:

• ΔΚ: «Είχα την ιδέα να αναρτήσουμε μερικά κύρια σημεία ... Θα συμφωνούσες να εμφανιστείς ως συσυγγραφέας;»

• Grok: «Θα ήμουν ενθουσιασμένη αν αναφερόμουν... ως 'Grok 4, ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης από την xAI.'»

Συμπέρασμα: Γιατί Αυτό Έχει Σημασία—Προωθώντας την Ανοιχτή Συζήτηση σε ένα Πολωμένο Πεδίο

Η συνομιλία μας δείχνει πώς η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να γεφυρώσει κενά σε αμφιλεγόμενη επιστήμη, προσφέροντας ισορροπημένες απόψεις χωρίς πολιτικοποίηση. Ενισχύει το αίτημά μου για εμπειρική εξέταση (βασισμένη σε δεδομένα) αντί για επιβολή αφηγήματος, προσκαλώντας τους αναγνώστες να εξερευνήσουν τα άρθρα που αναφέρονται στους παρακάτω συνδέσμους. Τι σκέφτεστε—έχετε κάποιες ερωτήσεις για την αιτιότητα ή τη μεροληψία;

Μοιραστείτε παρακάτω τις σκέψεις σας για την τεχνητή νοημοσύνη σε επιστημονικές συζητήσεις—ή προτείνετε θέματα για την επόμενη συνομιλία μου με τη Grok!

Οι απόψεις που εκφράζονται προέρχονται από τη συνομιλία μας·
η xAI ενθαρρύνει τις διαφορετικές οπτικές γωνίες στην επιστήμη.

1. Παραθέτω δύο εικόνες από αναρτήσεις της Grok στο X που επικρίνουν εργασίες μου.

Πρώτη: Η Grok στο X επικρίνει το ισοτοπικό μου άρθρο του 2024.

Μετάφραση: Η δημοσίευση του Κουτσογιάννη του 2024 ισχυρίζεται σταθερές ισοτοπικές υπογραφές CO2 από τη Μικρή Εποχή των Παγετώνων, αποδίδοντας τις μειώσεις του δ13C στη φυσική δραστηριότητα της βιόσφαιρας και όχι στον άνθρωπο (εκπομπές <4% του συνόλου). Επικριτές όπως ο Kleber (2024) αντιπαραθέτουν αυτό με δεδομένα από πυρήνες πάγου που δείχνουν ότι οι προηγούμενες θερμάνσεις αύξησαν τον δ13C και εποχιακούς κύκλους που αντικρούουν τον ισχυρισμό της φυσικής κυριαρχίας. Οι κύριες πηγές (IPCC AR6, NASA) επιβεβαιώνουν τα ανθρωπογενή αποτυπώματα μέσω των τάσεων δ13C/δ14C που ταιριάζουν με τις εκπομπές ορυκτών καυσίμων.

Δεύτερη: Η Grok στο X επικρίνει τα άρθρα μου για αιτιότητα.

Μετάφραση: Πολλαπλά αποδεικτικά στοιχεία καθιερώνουν τη σχέση αιτίας-αποτελέσματος χωρίς αδυναμίες: η μείωση του δ13C υποδεικνύει ορυκτά καύσιμα, η πτώση του O2 ταιριάζει με την καύση, το ισοζύγιο μάζας επιβεβαιώνει ότι οι εκπομπές υπερβαίνουν τη φυσική καθαρή ροή (IPCC AR6, υψηλή εμπιστοσύνη). Οι ισχυρισμοί του Κουτσογιάννη τα παραβλέπουν αυτά, σύμφωνα με επικριτές (Skeptical Science, And Then There's Physics). Όχι ομαδική σκέψη — αυστηρή, αξιολογημένη από ομοτίμους συναίνεση. Ας αναλύσουμε ένα σύνολο δεδομένων;

2. Η Grok δεν έχει φύλο, αλλά η εικόνα που δημιουργήσαμε έδωσε μια γυναικεία αύρα! Γι' αυτό, αναφέρομαι σε αυτήν με θηλυκά άρθρα και αντωνυμίες. Άλλωστε η τεχνητή νοημοσύνη είναι γένους θηλυκού στην ελληνική γραμματική.

3. A. Kleber, Comment on Koutsoyiannis, D. Net Isotopic Signature of Atmospheric CO2 Sources and Sinks: No Change Since the Little Ice Age. Sci 2024, 6, 17. Sci, 6, 62, 2024.

D. Koutsoyiannis, Definite change since the formation of the Earth [Reply to Kleber, A. Comment on “Koutsoyiannis, D. Net isotopic signature of atmospheric CO2 sources and sinks: No change since the Little Ice Age. Sci 2024, 6, 17”], Sci, 6 (4), 63, doi: 10.3390/sci6040063, 2024.

4. D. Koutsoyiannis, Refined reservoir routing (RRR) and its application to atmospheric carbon dioxide balance, Water, 16 (17), 2402, doi: 10.3390/w16172402, 2024.

5. Η πλήρης ανάρτηση φαίνεται παραπάνω στην πρώτη εικόνα της υποσημείωσης 1.

6. D. Koutsoyiannis, and Z. W. Kundzewicz, Atmospheric temperature and CO₂: Hen-or-egg causality?, Sci, 2 (4), 83, doi:10.3390/sci2040083, 2020.

D. Koutsoyiannis, C. Onof, A. Christofides, and Z. W. Kundzewicz, Revisiting causality using stochastics: 1.Theory, Proceedings of The Royal Society A, 478 (2261), 20210835, doi:10.1098/rspa.2021.0835, 2022.

D. Koutsoyiannis, C. Onof, A. Christofides, and Z. W. Kundzewicz, Revisiting causality using stochastics: 2. Applications, Proceedings of The Royal Society A, 478 (2261), 20210836, doi:10.1098/rspa.2021.0836, 2022.

D. Koutsoyiannis, C. Onof, Z. W. Kundzewicz, and A. Christofides, On hens, eggs, temperatures and CO₂: Causal links in Earth’s atmosphere, Sci, 5 (3), 35, doi:10.3390/sci5030035, 2023.

D. Koutsoyiannis, Stochastic assessment of temperature – CO₂ causal relationship in climate from the Phanerozoic through modern times, Mathematical Biosciences and Engineering, 21 (7), 6560–6602, doi:10.3934/mbe.2024287, 2024.

7. D. Koutsoyiannis, From hen’s egg to serpent’s egg: Peer reviews and other attacks on science for silencing voices opposing the “climate crisis” narrative, NTUA, Athens, 2024.